Ken je het verlangen om helemaal gezien te worden? In mij strijden dat verlangen en de angst ervoor om voorrang. Ik voel schaamte bij de gedachte dat alles aan mij zichtbaar zou zijn – het vele, mijn onrust, mijn ongeduld. Ik verlang helemaal zichtbaar te zijn. Mag ik er zijn, helemaal?
Als gasthoofdredacteur voor de glossy nieuwheilig.nu mocht ik op de foto. Het verraste me hoeveel de fotosessie me deed. En nog meer toen ik de foto’s aan anderen liet zien. Het ritueel van aangekleed en opgemaakt worden door de vaardige handen van Willemijn. Het licht en de blik van Melissa. En er was de jurk van ontwerper Bas Kosters. Uitbundiger dan iets dat ik ooit heb gedragen, en toch vond ik het heerlijk. De jurk is zo veelkleurig als de mantel van Jozef uit mijn kinderbijbel. Dat is een interessante mantel: hetzelfde Hebreeuwse woord beschrijft elders de mantel van Tamar, dochter van David. Het is een andere verklaring voor de haat en nijd van Jozefs broers: ze trokken het slecht dat hun broer vrouwenkleding droeg.
Ik wilde een jongetje zijn als kind. Ik weet wel waarom: het paste veel beter bij wat ik van het leven hoopte. Ik wilde in bomen klimmen, vader zijn bij vadertje en moedertje, ik wilde spelen in de bouwhoek, niet in de poppenhoek, en later wilde ik cabaretier worden. In het dorpje Woudenberg waar ik opgroeide, was dat meer iets voor jongetjes. Ik schaamde me en durfde niet in de bouwhoek.
Toen ik voor het eerst een roze trui kocht, ik was 8, liet ik die zien aan de buren. Ik was trots en opgelucht: kijk, ik kan dat ook, me binnen de codes bewegen. Ik leerde schipperen tussen verwachtingen en blikken van anderen, en mijn eigen verlangens. Ik wilde heus wel bij de mooie, populaire meisjes horen, maar dat leek me een verloren zaak. Zij leken allemaal zo volkomen natuurlijk, elegant en zacht meisjesachtig. Ik was de overbewuste, onhandige, verlegen voetbalster die haar eigen groef in het leven nog lang niet gevonden had. Hoe zou ik er ooit in slagen alles wat binnen in mij omging begrijpelijk naar buiten te brengen?
Het project ‘mens worden’ is als een hindernisbaan. Mijn ervaring is dat er gaandeweg meer van mezelf kenbaar en zichtbaar wordt. Ik leer soepeler van binnen naar buiten te bewegen. En er zijn anderen nodig die dat zien, leer ik van die foto: gezien worden is heilzaam. Ogen die je zien en niet oordelen maken heel. Je wordt gezien. Niet op je mooist of je best, maar zo verwarrend, zo veel en zo kwetsbaar en sterk als je bent. Mag ik er zijn, helemaal?
Ik zie mezelf op die foto, die ene waarop ik zit met mijn handen in mijn schoot. ‘Ik moest twee keer kijken’, zeggen mensen als ze de foto zien. Ik ook, en ik ben het heel echt. Heilzaam is dat twee beelden over elkaar schuiven: dat van mezelf als zevenjarige, in mezelf gekeerd, en van mezelf in een Jozef-jurk, ook ingekeerd, maar op een andere manier. Het is alsof ik een tegenbeeld zie van mijn onrust in mijn eigen rust. De foto laat iets anders zien, dat ik ook ben.
art direction en fotografie: Melissa Houben
art direction en styling: Willemijn Bos
jurk: Bas Kosters
BLOG STEGEMAN (S)PREEKT
Dag Janneke,
Je beschrijft prachtig wat er in je omgaat. Het verlangen om helemaal gezien te worden.
Zo herkenbaar voor mij!
Ik heb decennia lang een soort dubbelbestaan geleefd. Aan de buitenwereld liet ik de stoere, krachtige, avontiuurlijke, liefdevolle man zien. Maar in mijn binnenwereld was ik bezig met het mezelf kleden in vrouwenkleding. Die wereld verstopte ik voor de buitenwereld. Zelfs tot nu toe is er geen evenwicht in mij tussen die 2 werelden. Zoekend naar die balans ga ik door het leven.
Mag ik er helemaal zijn zoals ik ben?
Ik zag mezelf laatst op een foto waarin ik als vrouw was opgemaakt. Wat een verbazing toen ik mezelf zag!
Mag ik er ook helemaal zijn zoals ik ben? Want die persoon met die binnenwereld ben ik ook !